Veritabanı yönetim sistemleri kişilerin, kurumların gereksinim duydukları verilerin son derece gelişmiş çözümlerle depolanmasını sağlarlar. Gelişmiş çözümlerle kast edilen en önemli öğeler “veri tanımı, veri bütünlüğü, veri güvenliği, veri yönetimi, veri denetimi olarak sıralanabilir. Günümüzde modern veritabanı yönetim sistemleri ilişkisel veritabanı(Relational Database managament System) modelini kullanmaktadırlar. Bu öğeler gelişmiş bir veritabanı yönetim sistemi için olmazsa olmaz kavramlardır. Veritabanı yönetim sistemleri ( VTYS) verilerin bilgiye dönüşmesinde başrol oyuncularıdır. Elbet başrol oyunculuğunu bilişim uzmanları ile birlikte paylaşırlar.

Ms-Access de ilişkisel bir VTYS dir. Ancak Ms-Access sadece bir VTYS olmanın dışında uygulama geliştirme sistemi özelliğini de taşımaktadır. Ms-Access bir ilişkisel VTYS nin kalbi olan, verileri taşıyan, modele adını veren ilişkilerin kendi üzerinden kurulduğu tablo nesnesinin yanısıra form, sorgu, rapor, makro, modül, veri erişim sayfası nesnelerine de sahiptir. Bu nesnelerle birlikte tam bir uygulama geliştirme sistemi halinde çalışmaktadır.

Gördüğümüz kadarı ile Ms-Ofis paketi içerisinde yer alan programlardan word ve Excel çok daha yaygın olarak her türlü amaç için kullanılıyor. Ms-Access daha sınırlı bir kullanıcı kitlesine sahip. Her programın bir ana amacı olduğunu düşünürsek örneğin Excel bir elektronik hesap tablosu programıdır ve kendi alanında en önemli ve tartışmasız en iyi programdır. Ms-Access de aynı Ms-excel gibi kendi alanında en iyi yapıdır. Elbette Mysql,Sql-Server, Oracle, Firebird, PostgreSQL, HSQL, DB2 ve bir çok VTYS mi bulunmakta ve herbirinin çok önemli ve güzel yapıları,özellikleri üstünlükleri var. Ancak özellikle küçük ve orta ölçekli iş süreçlerini baz alırsak Ms-Access bilen ellerde harikalar yaratabilir.

Ms-Access özellikle kendi içerisinde yer alan nesnelerle birlikte düşünülmesi gereken bir yapıya sahip. Bu nesneler Ms-Access in iki çok önemli üstünlüğünden birisidir. Diğer üstünlüğü ise hemen her tür yapıdaki verilerle çalışabilmesidir. Örneğin Excel ile birlikte çok iyi bir ikili olabilir yada Sql-Server daki verileri ele alabilir. Ms-Access de diğer VTYS lerinde olduğu gibi kısıtlayıcı gibi görünen bazı özelliklere sahiptir. Örneğin çok kullanıcılı istemci-sunucu tipli çalışan bir uygulamada 255 kullanıcı sınırı vardır ki teorideki bu 255 sınırı pratikte çoğunlukla 15- 20 yi geçemez. Yine başka bir kısıtlayıcı özelliği veritabanı büyüklüğünün en fazla 2 gigabayt olmasıdır. Daha başka kısıtlayıcı özelliklerde sıralanabilir. Ama tüm bu saydığım ve saymadığım kısıtlayıcılar yapılacak projeye göre vardır. Belli bir proje için hazırlanacak olan sistem analizinde ihtiyaçlar belirlenirken kısıtlayıcılar göz önüne alınır. Eğer proje ihtiyaçları belli kısıtlayıcıları zorlamıyorsa Ms-Access de kısıtlayıcı bir özellik yoktur demek oluyor. Sizin taşımanız gereken 3 ton yükünüz varsa ve yükü taşıyacağınız aracınız 5 ton taşıma kapasitesine sahipse kalkıpta bu araç 40 tonluk taşıma kapasitesine sahip olmalı demenin hiç bir mantığı yoktur. İhtiyacınız bir kamyonetse tır arayışı içinde olmazsınız.

Yukarıda yazdıklarımdan da anlaşılacağı üzere programcılığın belki de en önemli öğesi olan sistem analizi konusu çok dikkat edilmesi gereken ve her programcının tam olarak hakim olması gereken bir kavramdır. Eğer doğru sistem analizi yapabiliyor ve analizin sonucunda bazı kısıtlamalara takılmıyorsanız Ms-Access en iyi geliştirme sistemidir ve asla hafife alınacak bir VTYS, uygulama geliştirme sistemi değildir. Ülkemizde KOBİ lerin sayısı düşünüldüğünde Ms-Access in önemi daha da ortaya çıkar. Bilgisayar programcıları arasında maalesef sıkça görünen Ms-Ofis paketini hafife alma durumu için http://icdenetim.googlepages.com/excel.htm linkinde bulunan Excel hakkında yazılmış ama rahatlıkla Ms-Access e uyarlabilecek olan makaleyi okumanızı öneririm. Makalenin yazarı Excel konusunda uzman olan M.Temel Korkmaz.
Son olarak Access i exe yapma gereğini duymak konudan uzak müşterilerin, insanların ve maalesef bazı bilgisayar programcılarının tutumları nedeniyle oluyor. Bu mesele hakkında benim fikrim bu tip yaklaşımlara karşın gülüp geçmek olmalıdır. Önemli olan insanların ihtiyaçlarına yanıt veren, kullanıcı dostu, sağlıklı, verimli çalışan uygulamalar üretmek. Bunu yaptıktan sonra gerisi netice itibarı ile bir araçtır ve gereğinden fazla önem verilmemelidir.
Bu çok uzun makaleyle sıkıcılık sınırlarını aştıysam özür dilerim. Bunlar sadece benim kişisel fikirlerimdir. Doğruluğu her zaman tartışmaya açıktır. Saygılarımla.